Khi nhắc đến việc ốp lát gạch trong xây dựng và trang trí nội thất, nhiều người thường chỉ tập trung vào việc lựa chọn loại gạch, màu sắc hay hoa văn. Tuy nhiên, một yếu tố tưởng chừng nhỏ bé nhưng lại đóng vai trò cực kỳ quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến độ bền, tính thẩm mỹ và cả sự an toàn của công trình, đó chính là ron gạch (hay còn gọi là mạch gạch). Vậy ron gạch là gì, tại sao nó lại cần thiết và nên để độ rộng bao nhiêu là hợp lý? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.

A. Ron gạch là gì?

Ron gạch là khoảng cách nhỏ được tạo ra giữa các viên gạch khi thi công ốp lát, sau đó được lấp đầy bằng một loại vật liệu chuyên dụng gọi là keo chít mạch (hay vữa chà ron). Khoảng cách này có thể rất nhỏ, chỉ từ 1mm đến vài milimet, tùy thuộc vào kích thước và loại gạch cũng như vị trí thi công.

B. Tại sao ron gạch lại quan trọng đến vậy?

Việc để ron gạch không chỉ là một quy tắc kỹ thuật mà còn là một yếu tố then chốt giúp công trình của bạn bền vững và đẹp mắt theo thời gian. Có thể kể đến những vai trò chính sau:

1. Chống nứt vỡ và hiện tượng “bộp” gạch do giãn nở nhiệt: Đây là lý do quan trọng nhất của việc để ron gạch. Gạch ốp lát, dù là gạch ceramic, porcelain hay granite, đều có một độ giãn nở nhất định khi nhiệt độ môi trường thay đổi. Vào mùa hè nóng bức, gạch sẽ nở ra; ngược lại, vào mùa đông lạnh giá, gạch sẽ co lại. Nếu các viên gạch được ốp quá sát nhau, không có khe hở để giãn nở, chúng sẽ chèn ép lẫn nhau, gây ra hiện tượng:
   • Gạch bị phồng rộp (bộp): Khi áp lực quá lớn, gạch sẽ bị đẩy lên, tạo ra tiếng kêu rỗng khi gõ vào.
   • Gạch bị nứt vỡ: Trong trường hợp áp lực giãn nở vượt quá giới hạn chịu đựng của gạch, viên gạch có thể bị nứt, vỡ, gây nguy hiểm và mất thẩm mỹ.
   • Vữa/keo liên kết bị bong tróc: Lớp vữa hoặc keo bên dưới gạch cũng có thể bị phá vỡ liên kết do sự co giãn mạnh. Ron gạch đóng vai trò như một khoảng đệm, giúp hấp thụ sự co giãn này, bảo vệ toàn bộ bề mặt ốp lát.
2. Tăng cường độ bám dính và sự đồng nhất của bề mặt: Khi thi công, lớp vữa hoặc keo dán gạch cần có thời gian và không gian để thoát hơi nước, khô và đông kết hoàn toàn. Ron gạch cung cấp không gian nhỏ này, giúp quá trình đông kết diễn ra thuận lợi hơn, từ đó tăng cường độ bám dính giữa gạch và lớp nền. Hơn nữa, việc có ron giúp kiểm soát độ phẳng và thẳng hàng của các viên gạch tốt hơn trong quá trình thi công.
3. Dễ dàng xử lý sai sót kỹ thuật và thay thế gạch: Không phải lúc nào việc thi công cũng hoàn hảo 100%. Ron gạch giúp che đi một phần nhỏ những sai lệch về kích thước của viên gạch (mà nhà sản xuất cho phép) hoặc những sai sót nhỏ trong quá trình ốp lát. Ngoài ra, nếu có một viên gạch bị hỏng hoặc cần thay thế trong tương lai, việc có ron gạch sẽ giúp tháo dỡ và thay thế viên gạch đó dễ dàng hơn mà không ảnh hưởng đến các viên xung quanh.
4. Đảm bảo tính thẩm mỹ và vệ sinh:
   • Tạo đường nét hài hòa: Các đường ron gạch thẳng tắp, đều đặn tạo nên những đường nét rõ ràng, giúp tổng thể bề mặt ốp lát trở nên chuyên nghiệp và đẹp mắt hơn. Màu sắc của keo chít mạch cũng có thể được lựa chọn để hài hòa hoặc tạo điểm nhấn với màu gạch.
   • Ngăn ngừa thấm nước và nấm mốc: Lớp keo chít mạch chất lượng cao lấp đầy khe ron có khả năng chống thấm nước, ngăn không cho nước và bụi bẩn len lỏi xuống lớp nền bên dưới. Điều này đặc biệt quan trọng ở các khu vực ẩm ướt như nhà tắm, bếp, giúp hạn chế sự phát triển của nấm mốc và vi khuẩn, giữ cho không gian luôn sạch sẽ, an toàn.

C. Nên để ron bao nhiêu mm cho từng loại gạch?

Việc lựa chọn độ rộng ron phù hợp là một kỹ thuật quan trọng, cần dựa vào nhiều yếu tố: kích thước gạch, loại gạch (độ hút nước), vị trí thi công (trong nhà hay ngoài trời, khô ráo hay ẩm ướt) và đặc điểm của nền. Dưới đây là khuyến nghị chi tiết về độ rộng ron cho các loại gạch phổ biến:

Nguyên tắc chung cần nhớ:

• Gạch kích thước càng lớn, độ rộng ron càng nên tăng: Gạch khổ lớn có diện tích bề mặt lớn hơn, do đó độ giãn nở nhiệt cũng lớn hơn. Ron rộng sẽ cung cấp đủ không gian cho sự co giãn này mà không gây áp lực lên các viên gạch lân cận.
• Gạch Porcelain/Granite (ít hút nước, độ cứng cao) có thể để ron hẹp hơn Ceramic (hút nước nhiều hơn): Đặc tính vật liệu ảnh hưởng đến độ ổn định của gạch. Tuy nhiên, dù là loại gạch nào, ron vẫn là cần thiết.
• Khu vực ngoài trời hoặc có sự thay đổi nhiệt độ/độ ẩm lớn cần ron rộng hơn: Môi trường khắc nghiệt đòi hỏi khả năng thích ứng cao hơn từ bề mặt ốp lát.

Khuyến nghị cụ thể về độ rộng ron:

• Sử dụng ke ron/con kê chữ thập chuyên dụng: Đây là công cụ không thể thiếu để đảm bảo các mạch ron có độ rộng đều nhau và thẳng tắp. Có nhiều kích cỡ ke ron khác nhau (1mm, 1.5mm, 2mm, 2.5mm, 3mm, v.v.) để bạn lựa chọn phù hợp với khuyến nghị.
• Vệ sinh khe ron trước khi chít mạch: Đảm bảo các khe ron sạch sẽ, không có bụi bẩn, vữa thừa trước khi tiến hành chít mạch để keo chít mạch bám dính tốt nhất.
• Sử dụng keo chít mạch (chà ron) chất lượng cao: Lựa chọn keo chít mạch có thành phần gốc xi măng polymer cải tiến hoặc gốc epoxy để đảm bảo độ bền, khả năng chống thấm, chống nấm mốc và đàn hồi tốt. Keo chít mạch kém chất lượng sẽ dễ bị bong tróc, ố bẩn, gây mất thẩm mỹ và tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
• Tuân thủ hướng dẫn của nhà sản xuất gạch và keo chít mạch: Mỗi loại gạch và keo chít mạch có thể có những khuyến nghị riêng về kỹ thuật thi công và độ rộng ron tối ưu.
• Tham khảo ý kiến thợ thi công chuyên nghiệp: Một thợ ốp lát có kinh nghiệm sẽ biết cách điều chỉnh độ rộng ron phù hợp nhất với loại gạch, điều kiện nền và yêu cầu của công trình.

Kết luận:

Ron gạch không chỉ là một khoảng trống nhỏ vô tri mà nó là một phần không thể thiếu, mang lại giá trị to lớn về mặt kỹ thuật, độ bền và thẩm mỹ cho mọi công trình ốp lát. Việc hiểu rõ tầm quan trọng và áp dụng đúng kỹ thuật về độ rộng ron cho từng loại gạch sẽ giúp bạn sở hữu một không gian sống đẹp, bền vững và an toàn theo thời gian. Đừng bao giờ coi thường vai trò của ron gạch trong ngôi nhà của bạn!

Bạn đang có nhu cầu tư vấn lựa chọn gạch ốp lát? Hãy liên hệ Lehome để được hỗ trợ tận tâm, chuyên sâu và đúng kỹ thuật.

Địa chỉ: Số 82 ngõ 116 Nhân Hòa, Q.Thanh Xuân, Hà Nội

Hotline: 0983 83 2258

Trân trọng cảm ơn quý khách.